Mộc hoa trắng là gì? Có lợi ích gì với sức khỏe

Mộc hoa trắng là vị dược liệu thường được sử dụng nhiều trong Y học Cổ truyền và Y học hiện đại. Vậy nhưng bạn đã biết hết về tác dụng của loài cây này và những lưu ý khi sử dụng? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin đầy đủ nhất về Mộc hoa trắng.

1/ Về mộc hoa trắng

1.1/ Mộc hoa trắng là cây gì?

Mộc hoa trắng là cây bụi hoặc cây gỗ cao tới 10 m. Thân cây có đường kính 20cm; cành con có các chấm hình hạt đậu màu trắng. Mộc hoa trắng phân bố nhiều ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm Ấn Độ, Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan,…

Tên khoa học: Holarrhena pubescens Wall.ex G.Don hay Holarrhena antidysenterica, họ Trúc đào (Apocynaceae).

Tên Việt Nam: Mộc hoa trắng, mực hoa trắng, thừng mực lá to, sừng trâu, mức lá to, mộc vài, mức lông, mộc hoa tràng, hồ liên lá to,…

Tên dược liệu: Mộc hoa trắng.

Bộ phận dùng làm thuốc: hạt, rễ, vỏ thân, trong đó vỏ thân (đã phơi hay sấy khô) được sử dụng nhiều hơn.

Vỏ thân: Miếng vỏ hơi cong, dày 0.2-1.5 cm, mặt ngoài nâu sẫm, rải rác những đốm màu trắng sám, nhiều nốt sần đỏ, dễ tách ra. Mặt trong nhẵn, màu vàng nhạt hay vàng nâu. Dễ bẻ gẫy, mặt bẻ lỡm chởm, nhìn thấy rõ nhiều lớp chồng lên nhau.

1.2/ Thành phần

Vỏ mộc hoa trắng chứa nhiều alcaloid 0.4% (chủ yếu là conessin), gôm 9.56%, nhựa 0.2%, tanin 1.14%. Hạt chứa 19-30% tinh dầu, gồm các acid béo linolenic, linoleic, oleic, palmitic, stearic, lignoceric, phytosterol. Toàn thân có nhựa alcol: lettoresinol A và lettoresinol. 

2/ Mộc hoa trắng có tác dụng gì?

Mộc hoa trắng có tính đắng, mát. Quy kinh: tâm, tỳ, can, thận. Công năng chủ trị: thanh nhiệt, giải độc, khu phong, tiêu viêm. Chủ trị: khí hư, bạch đới, kinh nguyệt không đều, mụn nhọt, lở ngứa, vàng da,… Trong Y học hiện đại, Mộc hoa trắng được sử dụng với 7 tác dụng chính đối với sức khỏe:

2.1/ Diệt lỵ amip

Nghiên cứu (1) cho thấy: uống bột vỏ mộc hoa trắng hàng ngày trong 15 ngày liên tiếp  sẽ chữa khỏi hoàn toàn bệnh nhân mắc bệnh amip.

2.2/ Cải thiện triệu chứng của rối loạn tiêu hóa

Mộc hoa trắng cải thiện hai triệu chứng của rối loạn tiêu hóa là táo bón và tiêu chảy: 

 

• • Dịch chiết Conessin trong mộc hoa trắng có tác dụng kích thích cơ trơn, gây tăng co bóp nhu động ruột, kích thích tiêu hóa dễ dàng hơn, hạn chế táo bón.
  • Chất chiết xuất từ ​​​​vỏ cây và Dịch chiết conessin trong dung dịch nước-metanol có tác dụng chống lại vi khuẩn gây tiêu chảy E. coli (EIEC), Shigella flexneri , Shigella boydii và Salmonella enteritidis,Salmonella typhy, V.cholerae,…. Do vậy Mộc hoa trắng có tác dụng điều trị và ngăn ngừa tiêu chảy, đặc biệt là những người bị viêm đại tràng, viêm dạ dày,…

2.3/ Tác dụng chống viêm

• • Chiết xuất vỏ cây metanol của H. antidysenterica đã chứng minh làm giảm nồng độ của các tác nhân gây viêm như oxit nitric và malondialdehyd.
  • Dịch chiết mộc hoa trắng cũng làm tăng nồng độ của 2 hoạt chất chống viêm trong viêm đại tràng là superoxide dismutase và glutathione. 

2.4/ Chống sỏi niệu

Dịch chiết Hạt mộc hoa trắng trong dung dịch nước làm giảm đáng kể kích thước của các tinh thể canxi oxalate (nguyên nhân hình thành sỏi) và chuyển đổi chúng từ canxi oxalat monohydrat giúp đào thải Ca2+ ra ngoài dễ dàng hơn (Nếu Ca2+ bị tích lại trong ống tiêu hóa sẽ gây sỏi niệu).

2.5/ Điều trị Alzheimer 

Mục tiêu trong điều trị Alzheimer ở người già là ức chế acetylcholinesterase (AChE). Nghiên cứu đã chỉ ra Conessin trong mộc hoa trắng có tác dụng hiệu quả trong việc ức chế AChE. Do vậy mà mộc hoa trắng thường hay xuất hiện trong thành phần của một số thuốc điều trị Alzheimer. 

2.6/ Điều trị tăng huyết áp

Chiết xuất Hạt mộc hoa trắng trong Ethanol cho thấy khả năng ức chế men chuyển angiotensin mà đây là chất gây co mạch dẫn đến tăng huyết áp. Do vậy hạt của cây mộc hoa trắng có tác dụng điều trị tăng huyết áp. 

2.7/ Chống bệnh tiểu đường

Chiết xuất etanolic trong mộc hoa trắng có khả năng ức chế α-glucosidase- một enzym giúp tăng hấp thu glucose ở ruột. Do vậy, mộc hoa trắng có tác dụng điều trị tiểu đường và giảm nồng độ đường huyết sau ăn.

3/ Các bài thuốc mộc hoa trắng

3.1/ Bài thuốc diệt lỵ amip và điều trị tiêu chảy

Chuẩn bị nguyên liệu cho 1 ngày: Vỏ thân 10g, bột hạt 3-6g, cao lỏng (1:1) 1-3g, cồn hạt (1:5) 2-6g.

Sắc uống và dùng hàng ngày cho đến khi triệu tiêu chảy hết.

3.2/ Bài thuốc từ vỏ mộc hoa trắng

• • Cho 100mg vỏ mộc hoa trắng phơi/ sấy khô cho vào đun với 300ml nước trong khoảng 5-6h sau đó rút nước. Phần bã tiếp đem đun sôi và rút nước, cứ làm như vậy khoảng 3 lần để rút kiệt hoạt chất. 
  • Phần nước rút ra đổ vào nồi và đem cô cho đến khi chỉ còn khoảng 10g thu được cao mộc hoa trắng.
  • Dùng 1g cao/ ngày, có thể uống riêng hoặc phối hợp với bột rễ hoàng đằng với cùng tỷ lệ.

3.3/ Bài thuốc từ hạt mộc hoa trắng chữa viêm đại tràng

Hạt mộc hoa trắng đã được phơi hay sấy khô đem tán thành bột mịn. Mỗi ngày lấy 10-15g bột đem sắc nước. Uống một lần/ngày khi nước còn ấm và duy trì dài ngày cho đến khi viêm đại tràng được cải thiện.

4/ Lưu ý khi sử dụng thuốc mộc hoa trắng

Mộc hoa trắng có rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, tuy nhiên nó cũng có thể gây ra nhiều tác dụng nghiêm trọng nếu không biết sử dụng đúng cách. Do vậy, bạn cần nhớ 2 lưu ý sau trước khi sử dụng:

• • Chỉ sử dụng 12-16g mộc hoa tán dưới dạng thuốc sắc hoặc hoàn tán, có thể phối hợp với các loại thuốc khác. Bởi vì sử dụng liều cao mức hoa trắng có thể làm suy giảm chức năng gan, tiêu chảy, ngừng hô hấp,… 
  • Các thuốc, thực phẩm chức năng có thành phần mộc hoa tán: 

• • Nên uống sau bữa ăn.
  • Không dùng liều lớn hơn 500mg conessin/ ngày để hạn chế tác dụng phụ: lo lắng, mất ngủ, ảo giác, chóng mặt,…

5/ Bifisanfo plus sản phẩm bảo vệ sức khỏe có thành phần mộc hoa trắng

Công dụng của thực phẩm bảo vệ sức khỏe Bifisanfo plus:

• • Hỗ trợ các triệu chứng của viêm đại tràng và hội chứng ruột kích thích như: đi ngoài nhiều lần trong ngày, đi ngoài phân lỏng, đau bụng.
  • Hỗ trợ cân bằng hệ vi khuẩn có ích cho đường ruột, tăng cường sức đề kháng và tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa.

Lợi ích của Bifisanfo plus đối với người viêm đại tràng cấp và mạn tính:

• • Giải quyết căn nguyên gây viêm đại tràng (thiếu hụt lợi khuẩn): Bifosanfo plus bổ sung tận 4 chủng men đặc biệt là lợi khuẩn Bifido, được áp dụng công nghệ bao vi nang làm tăng khả năng sống sót của vi khuẩn so với dạng bào chế khác. Các lợi khuẩn này có tác dụng cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tạo chất nhầy bao phủ vết loét.  
  • Tái tạo niêm mạc đại tràng: Immunepath-IP, Curcumin Phytosome giúp tái tạo niêm mạc đại tràng, làm vết loét mau lên da non, ngăn chặn nguy cơ tái phát viêm đại tràng.
  • Giảm nhanh triệu chứng viêm đại tràng: cải thiện tiêu chảy khi ăn đồ ăn lạ, rượu bia sau 1 lần uống.
  • Thành phần 5-HTP: giảm các triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa ở người gặp hội chứng ruột kích thích. 

Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cũng cấp ở trên có thể giúp bạn đọc hiểu hơn về Mộc hoa trắng và biết cách áp dụng chúng vào mục đích chữa bệnh của mình.